Yengeç dönencesi 21 Haziran’da yani bugün gerçekleşiyor
21 Haziran Yaz Gün dönümünde her yılın en uzun günü yaşanmaktadır. 21 Haziran’da güneş ışınları, Yengeç Dönencesi’ne dik bir şekilde gelmektedir. Bu tarihte Kuzey Yarım Küre’ye en dik açıyla gelmekte bunun aksine Güney Yarım Küre’ye ise en eğik şekilde gelmektedir. Yengeç dönencesi 21 Haziran’da yani bugün gerçekleşiyor. Süre anlamında ülkemizin en kuzeyinde bulunan Sinop’un bugün en uzun gündüzünü yaşayacağını da söylemeden geçmeyelim.
21 Haziran tarihinin ardından Kuzey Yarım Küre’de gündüzler kısalmaya, Güney Yarım Küre’de ise gündüzler uzamaya başlar. 21 Haziran Yaz Gün dönümü olarak adlandırılır. Yaz Gün dönümünde saatler 12’yi gösterdiğinde Yengeç dönencesinde gölge boyu sıfırlanır. Aydınlanma çizgisinin sınırları her iki kutup dairelerinden geçer. (Kuzey ve Güney Kutup Daireleri) Kuzey Kutup Dairesi’nde 24 saat gündüz, Güney Kutup Dairesi’nde ise 24 saat gece yaşanır. Yani tam gün gündüz ve gece hakim olur.
Yüzyıllar boyu, Haziran gün dönümü, sayısız festivale, yazlık kutlamalara ve dini bayramlara ilham kaynağı oldu. Yaz gün dönümünün kültürün önemine ilişkin dünyanın en eski kanıtlarından biri İngiltere’nin Stonehenge’idir. Megalit bir yapı olup, Haziran gün dönümünü ifade eder. Haziran gün dönümünün yılın en kısa günü olarak bilinen Güney Yarım kürede astronomik anlamda bir kışın ilk gününü, ancak meteoroloji açısından kışın ortasını işaret eder.
Yaz Gün dönümü için bir istisna durum söz konusudur. Yaz gün dönümü bu sene olduğunun aksine her sene 21 Haziran’a denk gelmez. Yalnızca dört yılda bir kez 20 Haziran’a denk gelmektedir. Bu konuda dört yılda bir denk gelen bir farklılık vardır.
Yılın diğer gün dönümü tarihleri:
- 21 Mart: Gece ve gündüz eşit olur, ülkemizin bulunduğu kuzey yarım kürede ilkbahar başlangıcıdır
- 21 Haziran: En uzun gündüz ve en kısa gecenin yaşandığı tarih. Kuzey Yarım Küre’de yaz mevsimi başlangıcıdır.
- 23 Eylül: Gece ve gündüzün eşitlendiği tarihtir. Kuzey Yarım Küre’de yazın bitişi, sonbaharın başlangıcıdır.
- 21 Aralık: En uzun gece ve en kısa gündüzün yaşandığı tarihtir. Kuzey Yarım Küre’de kış mevsiminin başlangıcıdır.
