Som Füzesi,Satha Atılan Orta Menzilli Mühimmat (SOM) halen Türkiye’de geliştirilen ilk ve tek seyir füzesi olma özelliğini taşımaktadır.
Som Füzesi ilk kez Haziran 2011 tarihinde düzenlenen Hava Kuvvetleri Komutanlığı’nın 100. Kuruluş Yıldönümü Etkinlikleri kapsamında “Türkiye Hava Gösterisi”nde kamuoyuna duyurulan, takiben çeşitli yurtdışı savunma fuarlarında sergilenerek uluslararası düzeyde büyük ilgi uyandırdı.Uçaklarımızın düşman hava savunma sistemlerinin etkili menziline girmeden, kendisine tanımlanan hedeflerin büyük bir doğrulukla vurulmasını sağlamaktadır.
TÜBİTAK SAGE tarafından tamamen milli Ar-Ge yoluyla üç farklı varyant olarak geliştirilen SOM ailesinin iki varyantı 2012 yılı içerisinde Hava Kuvvetleri Komutanlığı envanterine dahil edilmiş olup halihazırda üçüncü varyantının geliştirme çalışmaları devam etmektedir.
Menzili 250 km olan füze, hava savunma radarları tarafından tespit edilmesini zorlaştıracak bir gövde yapısına sahip. Bunun yanısıra, düşük irtifalarda seyir yeteneği ve görev planlaması sırasında tanımlanan yol noktalarını izlemesi sayesinde de düşman hava savunma unsurlarından kaçınarak hedefine doğru hızla ilerleyebiliyor. TÜBİTAK SAGE tarafından füzenin ara safha güdümünü sağlayan tümleşik Ataletsel Navigasyon Sistemi (ANS) ve Küresel Konumlama Sistemi’ne (KKS) ek olarak Yeryüzü Referanslı Navigasyon Sistemi (YRNS) de geliştirildi. Bu sistem sayesinde KKS sinyalinin kesilmesi veya karıştırılması durumunda bile füze, bilgisayarına daha önceden yüklenen yeryüzü şekillerini takip edip rota düzeltmesi yaparak hedefe yüksek hassasiyetle yaklaşabiliyor.
Füze, son aşamada devreye giren kızılötesi görüntülemeli arayıcısı sayesinde;
Hedefini bilgisayarına önceden yüklenen görüntü ile eşleştirerek çok yüksek hassasiyetle vuruyor ve yüksek etkili harp başlığı sayesinde tahrip ediyor. Hava Kuvvetleri Komutanlığı envanterinde bulunan F-4E/2020 ve F-16 uçaklarında kullanılacak şekilde geliştirilen füzenin, önümüzdeki yıllarda envantere girecek JSF uçağına da sertifiye edilmesi ve uçağın dahili istasyonuna uygun küçültülmüş varyantının geliştirilmesi için çalışmalara başlandı.
Genel Özellikler
- Yüksek hassasiyetli
- Uzun menzilli
- Düşük görünürlüğe sahip
- Öldürücü
- Esnek görev kabiliyetli
- Tüm hava şartlarındagörev yapabilen
- Uygun işletim maliyetli
- Havadan karaya mühimmat ailesidir ve yoğun bir şekilde korunan kara ve deniz hedeflerine karşı kullanılmak üzere tasarlanmıştır. Gerekli olan operasyonel esnekliği destekleyecek modüler tasarıma sahiptir.
Fiziksel Özellikler
Füze ağırlığı : ~ 1,300 lb. (600 kg)
Harp başlığı ağırlığı : 500 lb. (230 kg)
Tipik Hedefler
- SAM hedefleri
- Korunmasız Uçaklar
- Stratejik Varlıklar
- Gemiler
- C2 merkezleri
- Uçak Hangarları
- Sığınaklar
Operasyonel Özellikler
- Uzun menzil (100 NM+)
- Düşük görünürlük
- KKA/ANS/OHA/YRNS ile yüksek hassasiyet
- Yüksek çeviklik
- Güçlü yok edici etki
- Karşı koyma/karıştırma tedbirlerine dayanıklı
- Fırsat hedeflerine angajman
- Uçuş sırasında önceden planlanmış görevler arasından seçim
- Uçuş sırasında hedef tanımlama
- Ağ merkezli harekâta uygunluk
- SAM sistemleri menzili dışından operasyon
- Seçilebilir vuruş parametreleri
Navigasyon
- ANS+KKS radar ve barometrik altimetre bilgilerinden yararlanma
- Yeryüzü şekilleri ve yol noktaları takibi
IIR Arayıcı
- Uzun hedef saptama menzili
- Mevcut sistemlerden daha yüksek çözünürlüklü görüntüleme
- Füze manevralarında yüksek çeviklik
- Elektronik karşı koyma tedbirlerine dayanıklılık
SOM Görev Planlama Yetenekleri
- Gelişmiş görev performans analizi
- Platform ve mühimmat için MIL-STD 3014 Görev veri seti kurulumu
- Bileşen tabanlı görev planlama yaklaşımıve JMPS and ALIS Entegrasyonu için mimari uygunluk
Gelecek Gelişmeler
- NATO UAI uyumluluğu
- JSF entegrasyonu
Ayrıca; SOM-J Füzesi olarak isimlendirilen ve Tübitak Sage tarafından geliştirilen Roketsan’nın ürettiği Som-J – F 35 Lightning II savaş uçaklarında kullanılacaktır.
