Araştırmacılar sivrisinek davranışını değiştirmek için ışığı kullanıyor
Notre Dame Üniversitesi’ndeki bilim insanları, gece sadece 10 dakika ışığa maruz kalmanın sinek ısırmalarını bastırdığını farketti. Dergide yayınlanan yeni araştırmalara göre, Afrika’daki sıtmanın iletilmesi için en önemli vektör olan Anopheles gambiae sivrisinekindeki uçuş davranışlarını manipüle ettiği keşfedildi. Yemleme, yumurta bırakma ve uçma gibi türler tarafından sergilenen kritik davranışlar, ısırma eğilimleri de dahil olmak üzere gece gözlenmektedir. Araştırmacılar sivrisinek davranışını değiştirmek için ışığı kullanıyor.
Notre Dame Üniversitesi’ndeki bilim adamları, gece sadece 10 dakika ışığa maruz kalmanın ısırmaları bastırdığını ve dergide yayınlanan yeni araştırmalara göre, Afrika’daki sıtmanın iletilmesi için en önemli vektör olan Anopheles gambiae sivrisineklerindeki uçuş davranışlarını manipüle ettiğini keşfetti.
Yemleme, yumurta bırakma ve uçma gibi türler tarafından sergilenen kritik davranışlar, ısırma eğilimi geceleri kendini göstermektedir. Dünya Sağlık Örgütü’nün yakın tarihli bir raporunda, dünya genelinde tahminen 212 milyon kişinin sıtma hastalığına yakalanıp yıllık 429.000 ölümle sonuçlandığı belirtildi.
Böcek öldürücü ile tedavi edilen yatak ağları ve duvarlar, ısırıkları önlemeye ve sıtmanın azalmasına yardımcı oluyor. Ancak araştırmacılar, sivrisineklerin önleyici koşullara uyum sağladığını ve ağların altında olmadığı veya akşamın erken saatlerinde yetişkin ve çocukları savunmasız bıraktığını söylüyorlar.
“Anopheline sivrisinekler insektisitlere karşı direnç geliştiriyorlar. Akşam veya sabahın erken saatlerinde, insanların yatakta olmadığı ve dolayısıyla bir ağ tarafından korunmayan günün saatlerinde beslenmeye geçiyorlar”. Notre Dame Üniversitesi Biyoloji Bölümünden profesör ve moleküler biyoloji uzmanı Giles Duffield, Eck Küresel Sağlık Enstitüsü Memelilerde ve sivrisineklerde ritimler ve fotobiyoloji alanında çalışıyor. “Sivrisinek kontrolü ve sıtmayı önlemeye yönelik yeni yöntemler keşfetmemiz gerekiyor. Şu anda sahip olduğumuz böcek öldürücü işlem görmüş yatak ağlarının küresel dağıtımını ve kullanımını içeren sistemler ve araçlar yetersizdir. ” ifadelerini kullanıyor.
Yapılan deneylerde sivrisinekler karanlıkta tutulurken, test partileri 10 dakika süreyle bir beyaz ışığa maruz bırakıldı.
Ardından araştırmacılar sivrisineklerin gece boyunca her iki saatte bir ısırma eğiliminde olduklarını test etti. Kafesli bir astarla tutularak içeride kalan enfekte sivrisineklerin beslenmesine izin verildi. Sonuç olarak ışığa maruz bırakılan sineklerde daha az ısırma eğilimi gözlendi.
Başka bir deneyde ise, sivrisinekler her iki saatte bir ışıkla püskürtüldüler. Bu çok darbeli yaklaşımı kullanan ekip, insanları ısırma eğiliminin 12 saatlik gecenin büyük bir bölümünde bastırılabildiğini gördü. Yapılan çalışmalarla gelişmemiş Afrika ülkelerinde sıtmadan kaynaklanan ölümlerin önüne geçilmesi planlanıyor.
