Şişme Sera
Mesele insanları Ay’da ya da Mars’ta yaşamak üzere göndermek olunca, çözüm getirmek zorunda kaldığımız en büyük sorunlardan biri de ‘yiyecek’ oluyor. Uzay yolcuları kendilerine yıllarca, hatta bir ömür yetecek miktarda yiyeceği beraberinde götüremedikleri gibi, Mars koşullarında da her ürün yetişmiyor. Soruna olası bir çözüm getirmek için Kennedy Uzay Merkezi’ndeki NASA bilim insanları Arizona Üniversitesi ile birlikte bir çalışma yaparak dış uzayda kullanılmak üzere ‘şişirilebilir silindirik sera’ geliştiriyorlar. Ay/Mars Prototipi projesinde gezegenimizin dışında bitki yetiştirebilmek için dünyasal çevreyi taklit eden ve ‘Biyorejeneratif Hayat Destek Sistemi’ olarak adlandırılan sistem kullanılıyor.
Destek sistemi astronotların soludukları karbon dioksiti seraya gönderecek ve bitkilerin ürettikleri oksijeni insan yerleşkesine yayacak. Sistem, oksijen içeren suyu uygun besinler dahilinde bitkilerin kök bölgelerine pompalayarak geride kalan şeyleri toplayacak ve depolayacak. Projede dünyadan getirilecek suyun kullanılması düşünülüyor. Fakat eğer Ay ya da Mars’ta sonsuza kadar kalınacak olunursa, NASA onlara yeni evleri için su kaynağı tedarik etmek durumunda kalacak.
Her ne kadar dünyada güneş ışığı altında büyüyor olsalar da, bitkileri Mars’ta radyasyondan korumak için büyük ihtimalle seranın yer altına gömülmesi gerekecek. Önceden Mars’a ya da Ay’a gidenler ya LED ışıkları kullanarak ya da fiber optik teçhizatlarla güneş ışığını yakalayıp yer altına ışınlayabiliyorlardı. Her iki yöntemle de araştırmacıların 18-x-8-foot prototipi testi esnasında başarı ile ürün yetiştirilebilmişti.
Sonuç itibariyle ekip, astronotların getirecekleri şeye bağlı olarak, farklı bitkiler için çeşitli büyüklüklerde seralar oluşturabilir. Bu aşamada gelecekte gerçekleştirilecek denemeleri simüle ederek seraların içindeki ortamı kontrol edecek bilgisayar modelleri geliştirmeyi planlıyorlar.
